Szlak Tatarski
Podróż śladami Tatarów na Podlasiu
Szlak Tatarski to unikalna trasa turystyczna w województwie podlaskim, łącząca miejsca związane z obecnością Lipka-Tatarów – społeczności, która od ponad 300 lat współtworzy kulturę i historię Polski. Najważniejsze punkty to wsie Kruszyniany i Bohoniki, gdzie do dziś można zobaczyć meczety, cmentarze i poznać tradycje tej wyjątkowej mniejszości.
Historia i znaczenie
Szlak Tatarski powstał jako inicjatywa turystyczna w latach 90. XX wieku, aby chronić i promować dziedzictwo kulturowe Tatarów polskich. Jego geneza sięga jednak XVII wieku, kiedy król Jan III Sobieski nadał Tatarom ziemie w rejonie Krynek i Sokółki w zamian za służbę wojskową.
Przez stulecia Tatarzy integrowali się z lokalną społecznością, zachowując jednocześnie własną religię – islam – oraz tradycje kulinarne i obyczaje. Szlak Tatarski pozwala dziś turystom doświadczyć tej niezwykłej wielokulturowości.
Szlak Tatarski dzieli się na dwie główne części
-
Mały Szlak Tatarski – długość ok. 19 km, przebiega przez Bohoniki, Sokółkę i Malawicze. Najważniejsze atrakcje to meczet w Bohonikach i tamtejszy mizar.
-
Duży Szlak Tatarski – długość ok. 54 km, prowadzi przez Kruszyniany, Krynki, Nietupę i okolice Puszczy Knyszyńskiej. Jego sercem są Kruszyniany z drewnianym meczetem, mizar i Tatarską Jurtą.
Trasy można pokonać samochodem, rowerem, a niektóre odcinki pieszo. W okolicy znajdują się także malownicze fragmenty Puszczy Knyszyńskiej, rezerwaty przyrody oraz liczne ścieżki przyrodnicze.
Lokalizacja i praktyczne informacje
-
Punkty główne: Kruszyniany i Bohoniki (woj. podlaskie, powiat sokólski).
-
Dojazd: najlepiej samochodem z Białegostoku (ok. 1 godz. jazdy). Możliwy dojazd autobusami regionalnymi do Krynek lub Sokółki.
-
Dostępność: całoroczna, choć najwygodniej zwiedzać wiosną i latem.
-
Atrakcje dodatkowe: możliwość degustacji kuchni tatarskiej w Kruszynianach (Tatarska Jurta, gospodarstwa agroturystyczne) i Bohonikach.
Ciekawostki
-
W Bohonikach znajduje się drugi z najstarszych drewnianych meczetów w Polsce, podobny do tego w Kruszynianach, lecz z innym układem architektonicznym.
-
Trasy Szlaku Tatarskiego częściowo pokrywają się z dawnymi drogami handlowymi i wojskowymi, którymi poruszali się Tatarzy.
-
Każdego roku odbywają się tu wydarzenia kulturalne i festyny, podczas których można spróbować tradycyjnych potraw i zobaczyć występy zespołów tatarskich.
Dlaczego warto odwiedzić?
Szlak Tatarski to niezwykła podróż w czasie i przestrzeni – prowadzi przez miejsca, gdzie kultura polska, tatarska i białoruska od wieków współistnieją ze sobą. To propozycja nie tylko dla miłośników historii, ale też dla smakoszy i osób poszukujących kontaktu z naturą.